کردستان مریوان

ارتفاعات مریوان

ارتفاعات

در منطقه مریوان صرفنظر از دشت مریوان، دریاچه زریوار، دره‌های رود تازده و مریوان، اطراف رودخانه قزلجه، دره ئه‌سراوا و دره رودشیان، بقیه نقاط را کوهستان‌های مرتفع و متوسط با دره‌های تنگ و عمیق دربرگرفته است. رود شیان از آبادی «سیاناو» به سمت جنوب شرقی تا محل برخورد به رودهای مریوان و گاران و از جنوب شرقی به شمال غربی دره رود زاب تا برخورد به رودخانه «گاران» در محل دوآب، دو منطقه با ناهمواری‌های مختلف را از هم متمایز و جدا می‌کنند.

در شمال ناهمواری‌های ملایم و کم‌ارتفاع با دره‌های باز و کم‌عمق در تمام جهات دیده می‌شوند. در این ناحیه تمام مناطق کوهستانی پوشیده از جنگل‌های تنگ است. وجود رودخانه‌های متعدد، دشت‌های نسبتاً وسیع و دریاچه زریبار، از مشخصات جغرافیایی قسمت شمالی منطقه است.

در جنوب شرقی، بخش شمالی به استثنای کوه «کوره میانه» در شمال نگل، حداکثر ارتفاع نسبی از شمال دریاچه زریبار 1000 متر و در جنوب آن 850 متر است. پست‌ترین نقطه شمال در محل برخورد رودخانه‌های «گاران» و «رزاو» 1100 متر و بلندترین نقطه آن در قله برده‌رشه از کوه پشت شهیدان است که بلندی آن به 2491 متر می‌رسد.

در بخش جنوبی منطقه، کوهستان‌های سنگی و مرتفع با دره‌های عمیق و تنگ مشخص کننده ناهمواری‌های این ناحیه است. رشته کوه شاهو و رشته کوه‌های شمالی آن به نام‌های «حه‌شه‌‌دول» و «کوسالان» اصلی‌ترین ناهمواری‌های منطقه جنوبی را به وجود آورده‌اند. جهت این کوه‌ها شمال غربی به جنوب شرقی است. در این ناحیه اختلاف بین قله‌های بلند و عمق دره‌ها بسیار زیاد است. حداکثر ارتفاع مطلق، در کوه شاهو به 2985 متر و حداقل ارتفاع در محل برخورد و تلاقی رودهای «دواب» و «ژاورود» به کمتر از 900 متر می‌رسد. در این بخش رودخانه‌ «سیروان» از کناره کوه شاهو می‌گذرد که بند تنگ و عمیقی را به وجود آورده است.

کوه‌های مهم منطقه

1ـ کوه هه‌زار میرگه

این کوه یکی از شاخه‌های «چهل چشمه» است. در شمال شرقی و شمال مریوان قرار گرفته و بلندترین قله آن به 2707 متر می‌رسد. دامنه‌های شمالی این کوه با شیب تندی به «دره شلیر» در عراق و شیب جنوبی آن به بخش «سروآباد» می‌رسد. از رشته‌های دیگر این کوه می‌توان به کوه‌های ذیل اشاره کرد. «قطون:2652 متر» ـ‌ «پیرالیاس: 2597 متر» ـ «کره میانه:2950 متر».

2ـ کوسالان

در دهستان «هه‌ورامان تخت» در 32 کیلومتری جنوب مریوان قرار دارد. ارتفاع آن از سطح دریا 2620 متر است. این کوه از شمال غربی به سوی جنوب غربی(از دره‌آب سیروان تا دامنه شمالی کوه «هی‌شور») به طول 20 کیلومتر کشیده شده است که رود سیروان از دامنه‌های شرقی آن می‌گذرد.

3ـ دربند

کوه دربند در 34 کیلومتری جنوب شهر مریوان و شمال نودشه و جنوب دهستان هه‌ورامان قرار دارد. ارتفاع آن به 2770 متر می‌رسد. این کوه از شمال غربی به کوه تخت و از طرف دامنه‌های جنوب شرقی به رودخانه سیروان منتهی می‌شود.

4ـ کوه تخت

این کوه در 32 کیلومتری جنوب مریوان و در هه‌ورامان تخت واقع شده است که 2820 متر ارتفاع دارد. از شمال غربی به کوه «کمانگر» و از جنوب شرقی به کوه دربند متصل است و بخش جنوبی مریوان را از پاوه(نوسود) جدا می‌کند.

5ـ کوه پیاژه

این کوه زیبا و سترگ در 24 کیلومتری جنوب شرقی مریوان در روستای «آلمانه» در دهستان سروآباد واقع شده است. بلندترین قله آن «قه‌له‌به‌رد» است که 2953 متر ارتفاع دارد. کوه پیاژه از سمت شرق به کوه «چله‌خاند» و از شمال به کوه «شاه‌نشین» و از شمال‌غربی به کوه «کنولان» می‌پیوندد.

6ـ کوه شاهو

این کوه سر به فلک کشیده، در جنوب شرقی مریوان واقع شده است و منطقه «هه‌ورامان لهون» در قسمت جنوبی آن قرار دارد که از قسمت شمال غربی به کوه «گاول» و از شرق به کوه «قلعه گور» پیوند دارد. بلندترین قله شاهو، به نام شاه‌کوه، 3225 متر ارتفاع دارد.

مشخصات کوه‌های مهم منطقه مریوان

موقعیت جغرافیایی	ارتفاع بلندترین قله(متر)	کوه
جنوب مریوان ـ هه‌ورامان تخت	3390	شاهو
شرق مریوان ـ بخش سروآباد	2955	پیرالیاس
24 کیلومتری جنوب شرقی مریوان ـ روستای آلمانه	2953	پیاژه
40 کیلومتری جنوب شرقی مریوان ـ روستای نگل	2950	میانه
32 کیلومتری جنوب مریوان ـ هه‌ورامان تخت	2820	تخت
34 کیلومتری مریوان ـ هه‌ورامان تخت	2770	دربند
شمال مریوان ـ چناره	2707	هزار مرتع
شرق مریوان ـ بخش سروآباد	2652	سلطان احمد
32 کیلومتری جنوب شرقی مریوان	2620	کوسالان
شرق مریوان ـ بخش سروآباد	2491	پشت شهیدان
شرق مریوان ـ بخش سروآباد	ـ	هزارخانی
دزلی ـ‌ درکی	ـ	وزمانه علیا
دزلی ـ‌ درکی	ـ	مه‌له‌خورد
دزلی ـ‌ درکی	ـ	مرسیا